طراحی شبکه، مهندسی و اجرای آن امروزه امری بسیار مهم و چالش برانگیز به شمار می آید، چرا که بسیاری از سازمان ها، ادارات و شرکت ها در جهت توسعه و پیشبرد اهداف خود، نیازمند مدیریت و سازمان دهی صحیح ارتباطات و پایگاه داده ها می باشند. پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، سبب افزایش وسعت و پیچیدگی شبکه های کامپیوتری شده، لذا اعمال سیاست های لازمه و پیاده سازی شبکه ای مطابق با خواسته ی سازمان ها، ارائه سرویس ها و خدمات اطلاعاتی با کیفیت مطلوب با تکیه بر دانش، تخصص و تجربه طراحان شبکه صورت می گیرد.
کامپیوترها و شبکه های اطلاعاتی در موفقیت کسب و کارهای کوچک و بزرگ، ارتباط افراد با یکدیگر و پشتیبانی از برنامه های کاربردی و سرویس ها، امکان دسترسی به منابع موجود در سازمان ها نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. یک طراحی خوب، نتیجه ی تلاش طراحان شبکه و استفاده از روش ها و تکنیک های نوین در طراحی شبکه می باشد. تشخیص نیازمندی های شبکه و انتخاب بهترین راهکارها از مسائلی است که باید با دانش و مهارت کافی صورت پذیرد. از نشانه های اصلی یک طراحی شبکه خوب:
- عدم درگیری کاربران شبکه با پیچیدگی های موجود در بستر ارتباطی شبکه
- نحوه ی دسترسی آسان به منابع و برنامه کاربردی موجود در شبکه
- امکان دسترسی به شبکه در صورت خرابی و از کار افتادن لینک های شبکه
- کاهش مدت زمان پاسخگویی به درخواست های کاربران
- امکان نظارت و مدیریت شبکه
- امنیت شبکه
اصول طراحی شبکه
تنها با رعایت اصول طراحی شبکه است که استفاده از شبکه می تواند برای یک مجموعه مفید واقع شود. شبکه و راه اندازی و طراحی آن پیچ و خم ها و حساسیت های بسیاری دارد که باید مورد توجه قرار بگیرید. استفاده از شبکه های کامپيوتری در چندين سال اخير رشد زیادی داشته است. هر شبکه کامپيوتری باید با توجه به شرايط و سياست های هر سازمان، طراحی و پياده سازی شود. با رعایت اصول طراحی شبکه است که شبکه های کامپيوتری زيرساخت لازم برای استفاده از منابع فيزيکی و منطقی را در يک سازمان فراهم می کنند؛ در غیر این صورت، در زمان استفاده از شبکه مشکلات فراوانی ظهور خواهند کرد که باید هزینه های اضافی و البته زیادی برای اصلاح شبکه و تطبیق آن با خواسته مورد نظر صرف کرد. یکی از مهمترین اصول طراحی شبکه، طراحی پیش از پیاده سازی است.
برپاسازی هر شبکه کامپيوتری تابع مجموعه از سياست ها است که با استناد به آنها در ابتدا طراحی منطقی شبکه و در ادامه طراحی فيزيکی انجام خواهد شد. پس از اتمام مراحل طراحی، امکان پياده سازی شبکه با توجه به استراتژی تدوين شده، فراهم می شود. از دیگر اصول طراحی شبکه باید به درک عمیق از محیط و تبیین اهداف طرح، مشخص کردن نیاز ها و کاربرد ها، آزمایش کردن طرح پیشنهادی، سبُک و سنگین کردن پارامترهای متعدد و کنار آمدن با محدودیت ها، برآورد هزینه ها، انعکاس ساختار سازمانی در ساختار فیزیکی شبکه، دوری از پیچیدگی، توجه دقیق به واقعیات و مطالبات هر محیط، هدایت داده ها در مسیر مستقیم و نپذیرفتن ریسک تکنولوژی های جدید و ناشناخته اشاره کنیم.
